Pomnik Mikołaja Kopernika

Czwartek, 01 Styczeń 2009 17:32 Rafał Wiśniewski
Drukuj

W południowo-wschodnim narożniku Rynku Staromiejskiego stoi jeden z najbardziej znanych toruńskich zabytków - pomnik Mikołaja Kopernika. Przedstawia on dumnie stojącą postać, w profesorskiej todze, trzymająca w lewej ręce astrolabium, prawą wskazuje niebo.

Rzeźba odlana jest z brązu. Z biegiem lat pokryła się patyną, co nadało jej charakterystyczną barwę. Stoi na wysokim sześciennym cokole, na którym, w dolnej części widnieje łaciński napis "Nicolaus Copernicus Thorunensis. Terrae motor, Solis Caelique stator" ("Mikołaj Kopernik Toruńczyk, Ruszył Ziemię, wstrzymał Słońce"). Autorem tekstu jest jest profesor toruńskiego gimnazjum Rudolf Brohm. Do cokołu przylegają kamienne ławy i maleńka fontanna (usunięta w latach 70, a odbudowana zimą 2002).

Autorem pomnika jest berliński artysta, Fryderyk Chrystian Tieck. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło 25 października 1853 roku.

Pierwsza propozycja budowy pomnika wyszła od księdza Józefa Aleksandra w 1765 roku. W 1766 roku powstało popiersie autorstwa krakowskiego rzeźbiarza, Wojciecha Rojowskiego. Niestety projekt nie został przyjęty przez Rade Miejską. Popiersie skończyło w piwnicach Ratusza Staromiejskiego. Stamtąd, po interwencji Stanisława Staszica, w 1809 przeniesiono je do kościoła p.w. Św. Janów). W tym samym roku położony zostaje kamień węgielny pod pomnik. Niestety, z powodu przyłączenia Torunia do Prus, plany budowy odwlekają się. W 1853 powstaje komitet budowy pomnika. Przekształca się w niemieckie Kopernikańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Sztuk (Copernicus -Verein fur Wissenschaft und Kunst), które doprowadza ostatecznie do budowy.

Na przełomie czerwca i lipca 2003 roku zakończono prace renowacyjne pomnika. Oczyszczono rzeźbę, odnowiono cokół i przywrócono jego pierwotny wygląd, w tym fontannie źródełko u podnóża pomnika.